الجزیره: ایران می‌تواند به سمت اقتصادی مستقل حرکت کند

در این یادداشت آمده است: ایران با چالش‌های اقتصادی از جمله تحریم‌های بین‌المللی مواجه است که بر توانایی آن در جذب سرمایه‌گذاری خارجی تأثیر می‌گذارد، درحالی‌که دولت برای گسترش همکاری‌ها با کشورهایی مانند چین و روسیه، علاوه بر اجرای اقداماتی برای حمایت از سرمایه‌گذاری‌های داخلی باهدف تقویت تولید ملی تلاش می‌کند.آمارهای رسمی حاکی از کاهش نرخ تورم در ایران از ۵۵.۷ درصد به ۳۵.۴ درصد است که نشان‌دهنده بهبود نسبی برخی از شاخص‌های اقتصادی است. بااین‌حال، تحلیلگران بر این باورند که ادامه چالش‌های مرتبط با تأمین مالی و بوروکراسی ممکن است بر اعتماد سرمایه‌گذاران تأثیر بگذارد که این امر مستلزم اصلاحات بیشتر برای ایجاد یک محیط تجاری باثبات‌تر است.

الجزیره افزود: دولت ایران به‌عنوان بخشی از استراتژی ارتقای رشد اقتصادی، با تسهیل رویه‌های قانونی و ارائه مشوق‌ها به سرمایه‌گذاران، به دنبال بهبود فضای سرمایه‌گذاری است. کارشناسان تأکید می‌کنند که ادامه اصلاحات اقتصادی به حمایت از ثبات مالی و تحریک بخش‌های مولد کمک می‌کند که می‌تواند به دستیابی به رشد اقتصادی پایدارتر کمک کند.در پرتو این تلاش‌ها، ایران به کار برای دستیابی به تعادل بین چالش‌های داخلی و عوامل خارجی با تمرکز بر حمایت از بخش‌های تولیدی و بهبود فضای سرمایه‌گذاری برای تضمین ثبات اقتصادی بلندمدت ادامه می‌دهد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سخنانی به مناسبت عید نوروز و آغاز سال نوی ۱۴۰۴ با اشاره به اینکه سال گذشته شاهد چالش‌های بزرگی بود، تأکید کردند: عبور از موانع اقتصادی با تمرکز بر سرمایه‌گذاری و تولید امکان‌پذیر است. وی همچنین بر نقش نهادهای دولتی و بخش خصوصی در دستیابی به این هدف تأکید کرد و خواستار اقدامات عملی برای حمایت از این روند شد.الجزیره در ادامه به اظهارات آیزاک سعیدیان استاد اقتصاد در این زمینه اشاره کرد که گفته آیت‌الله خامنه‌ای شعار سال را مبتنی بر لزوم وابستگی تولید داخلی به سرمایه‌گذاری داخلی قرار داده است، اما تشدید تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران، مانع سرمایه‌گذاری در داخل کشور و محدودشدن تجارت آن با جهان خارج می‌شود.سعیدیان در گفت‌وگو با الجزیره افزود: چین به دلیل مبادلات تجاری گسترده با آمریکا، منافع اقتصادی بلندمدت خود را فدای سرمایه‌گذاری یا تجارت با ایران نخواهد کرد و روسیه که در جنگ با اوکراین و تحت تحریم‌های شدید به سر می‌برد، در این شرایط نمی‌تواند یک شریک سرمایه‌گذاری قابل‌اعتماد در نظر گرفت.

سعیدیان تأکید کرد: چالش اصلی پیشروی دستیابی به این چشم‌انداز، نرخ بالای تورم در ایران است که باعث می‌شود سرمایه‌گذاران داخلی تمایلی به پمپاژ پول خود به سمت تولید نداشته باشند.وی ادامه داد: ایران از عدم توازن ساختاری عمده در بخش‌های حیاتی مانند گاز و برق رنج می‌برد که لازمه هر فرایند تولید صنعتی است که پیش از اندیشیدن به توسعه تولید، باید به این مشکلات رسیدگی شود.سعیدیان تأکید کرد: اکثر سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند به‌جای سرمایه‌گذاری در تولید، سرمایه خود را به خارج از کشور منتقل یا به سمت بازارهای موازی داخل ایران هدایت کنند و حتی در صورت ارائه تسهیلات و وام بانکی از سوی دولت، بحران نقدینگی و کسری بودجه در بانک‌ها، دستیابی به این مهم را با مشکل مواجه کرده است.وی افزود: حتی اگر سرمایه‌گذاران وام دریافت کنند، به‌احتمال زیاد از آن در بازارهای سودآور دیگر بهره‌برداری می‌کنند تا اینکه در بخش تولید که به‌شدت تحت تأثیر تورم و سایر چالش‌های اقتصادی است.

از سوی دیگر، اشکان ممبینی، کارشناس مسائل بین‌الملل، انتخاب شعار «سرمایه‌گذاری برای تولید» از سوی رهبری برای سال جدید را حامل پیام‌ها و اهداف مهمی دانست که باتوجه‌به شرایط داخلی و بین‌المللی کشور قابل‌تحلیل است.وی در گفت‌وگو با الجزیره افزود: رهبر انقلاب ایران همواره بر اقتصاد مقاومتی به‌عنوان راهبردی برای کاهش وابستگی به خارج و ارتقای توان اقتصادی کشور تأکید داشته‌اند چرا که سرمایه‌گذاری در تولید عاملی اساسی در کاهش وابستگی به واردات، افزایش تولید ملی و ایجاد فرصت‌های شغلی است.ممبینی تأکید کرد: باتوجه‌به ادامه تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی، این رویکرد می‌تواند کشور را به سمت خودکفایی بیشتر سوق دهد.وی گفت: این سیاست نشان‌دهنده تمرکز بر تولید، استقلال اقتصادی و عدالت اجتماعی است و بر لزوم فراهم‌کردن بستر مناسب برای تسهیل سرمایه‌گذاری و ارتقای نقش بخش خصوصی از سوی مسئولان تأکید دارد.ممبینی با بیان اینکه می‌توان نتیجه گرفت شعار «سرمایه‌گذاری برای تولید» اولویت رشد پایدار، کاهش نرخ بیکاری، ارتقای سطح رفاه مردم و مقابله با تحریم‌ها را برجسته می‌کند، تأکید کرد: با این چشم‌انداز بلندمدت و آینده‌دار، ایران می‌تواند به سمت اقتصادی قوی، انعطاف‌پذیر و مستقل حرکت کند.

الجزیره در ادامه آورده محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی ایران گزارشی از وضعیت اقتصادی ۹ ماهه سال ۲۰۲۴ کشورش ارائه کرد که حاکی از بهبود در چند شاخص کلیدی بود: رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری: اقتصاد ایران در این مدت رشد ۳.۷ درصدی را ثبت کرد و تشکیل سرمایه ثابت ۳.۴ درصد افزایش یافت که نشان‌دهنده افزایش سرمایه‌گذاری است.تجارت غیرنفتی ایران نیز ۱۱.۲ درصد افزایش یافت و از ۱۱۶ میلیارد دلار گذشت که نشان‌دهنده بهبود روابط تجاری است. نرخ تورم از ۵۵.۷ درصد به ۳۵.۴ درصد کاهش یافت که نشان‌دهنده بهبود کنترل بر قیمت‌ها است. رشد نقدینگی ایران نیز به ۲۷.۶ درصد کاهش یافت که می‌تواند به ثبات اقتصاد کمک کند. سیاست‌های اعتباری: بانک مرکزی ایران در نظر دارد از طریق سازوکارهای جدید تأمین مالی از تولید و بنگاه‌های کوچک و متوسط را حمایت کند. هزینه‌های تولید: تورم در بخش تولید در ایران نیز همچنان روبه‌کاهش است که نشان‌دهنده بهبود شرایط برای تولیدکنندگان است.