هوش مصنوعی، غول‌های فناوری را به ساخت نیروگاه هسته‌ای کشاند

اطلاعاتی که در مورد هوش مصنوعی گوگل به دست آمده حاکی از مصرف فوق‌العاده زیاد برق در این فناوری است. کل مصرف برق شرکت گوگل در سال ۲۰۲۱، ۱۸.۳ تراوات ساعت بوده که سهم هوش مصنوعی از این مقدار ۱۰ تا ۱۵ درصد است. با در نظر گرفتن این مساله، هوش مصنوعی گوگل به تنهایی، به اندازه کل کشور ایرلند، برق مصرف می‌کند.چت‌جی‌پی‌تی برای کار کردن به ۱۰ هزار پردازنده گرافیکی نیاز دارد. این ربات به تنهایی برای پردازش داده‌های خود به حدود ۱۳۰۰ مگاوات ساعت برق نیاز دارد. این عدد با انرژی مصرفی سالانه ۱۲۱ منزل مسکونی برابری می‌کند. از طرفی، برای پشتیبانی از این چت‌بات هوش مصنوعی، لازم است که ۳۶۰۰ سرور بر پایه پلتفرم وجود داشته باشد که به ۲۹۰۰ پردازنده نیاز دارند. به همین دلایل، روزانه ۵۶۴ مگاوات ساعت برق باید در اختیار چت‌جی‌پی‌تی باشد.

با وجود نیاز به برق پایدار و کافی در شرکت‌های فناوری لازم است تا هر شرکت نیروگاه مورد نیاز خود را توسعه دهد. همچنین با وجود نگرانی‌های زیست‌محیطی، شرکت‌ها، حداقل روی کاغذ، به دنبال آن هستند تا از نیروگاه‌های فسیلی فاصله گرفته و به سمت انرژی‌های پاک بروند. با این حال، منابع انرژی تجدیدپذیر مانند خورشیدی و بادی تولید برق پایداری ندارند و به همین دلیل تنها گزینه پیش رو، نیروگاه‌های هسته‌ای است.

مصرف بالای برق توسط هوش مصنوعی در حالی است که کشورهایی چون آمریکا و بریتانیا همچنان به دنبال حفظ موقعیت برتر خود در این فناوری‌ها هستند. کشورهای اروپایی به دلیل معضل تأمین گاز با بحران انرژی روبرو هستند و از آن طرف، شرکت‌های توزیع برق آمریکا می‌گویند نزدیک به ۱۱ هزار خانه در ایالت نیویورک در خاموشی مطلق به سر می‌برند.از طرفی، پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰، «اقتصاد الگوریتمی» به تنهایی ۹ درصد از تقاضای برق را در آمریکا افزایش دهد. در بریتانیا نیز انتظار می‌رود مصرف برق تا سال ۲۰۴۰ دو برابر میزان فعلی شود.با این وجود، ترامپ در هفته اول ریاست جمهوری خود دستور داد موانع توسعه هوش مصنوعی در آمریکا رفع گردد تا این کشور، جایگاه اول هوش مصنوعی جهان را از دست ندهد. اعلام وضعیت اضطراری انرژی ملی و تأسیس شورای ملی انرژی از دیگر کارهای هفته اول ریاست جمهوری ترامپ در آمریکا بود.دولت آمریکا قرار است همکاری مشترک شرکت OpenAI (شرکت مالک چت‌جی‌پی‌تی) با سه شرکت دیگر تحت عنوان استارگیت در زیرساخت‌های هوش مصنوعی را تسهیل کند. تولید برق مراکز داده یکی از محورهای مهم در این برنامه ۵۰۰ میلیارددلاری است.

در آمریکا نگرانی‌هایی به وجود آمده است که رشد انفجاری در مصرف برق مراکز داده ممکن است شبکه برق ملی را تحت فشار قرار دهد. در این بین، یکی از راه‌حل‌هایی که بسیاری از شرکت‌های فناوری بزرگ در حال بررسی آن هستند، متصل کردن مراکز داده با نسل‌های جدید نیروگاه‌های هسته‌ای است.مراکز داده بزرگ به منابع گسترده‌ای از توان اختصاصی نیاز دارند که به صورت شبانه‌روزی و به صورت پایدار برق مورد نیاز آن‌ها را تولید کند. منابع پیشنهادی برای تولید این برق باید ترجیحاً بدون آلودگی نیز باشند. با این حال، منابع تجدیدپذیر مانند نیروگاه‌های بادی و یا پنل‌های خورشیدی پایدار نیستند و نمی‌توانند جوابگوی تشنگی عظیم مراکز داده به برق باشند.در حال حاضر، با وجود ادعاهایی برای حرکت به سمت نیروگاه‌های تجدیدپذیر، سهم بزرگی از راکتورهای هسته‌ای آمریکا قدیمی شده و کارکرد آن‌ها با افت روبرو شده است. به همین دلیل، بخشی از سرمایه‌گذاری‌های جدید، خرج راه‌اندازی مجدد راکتورهای هسته‌ای از کار افتاده خواهد شد. از طرف دیگر، بخش بزرگی از سرمایه‌گذاری‌ها نیز صرف توسعه راکتورهای کوچک مدولار (SMR) خواهد شد.دولت ترامپ نیز وعده حمایت از استقرار سریع زیرساخت‌های انرژی هسته‌ای را داده است. کمیسیون‌ها و نهادهای نظارتی در آمریکا موظف شده‌اند که موانع قانونی برای توسعه این نوع از انرژی را رفع نمایند. کمیسیون رگولاتوری هسته‌ای آمریکا یا NRC مجوزهای لازم برای فناوری‌های جدید راکتورهای هسته‌ای را صادر کرده است.

راکتورهای کوچک مدولار، یک راه ارزان، آسان و با کارکرد ساده است که به صورت کوچک‌مقیاس ساخته شده توان تولید تا ۳۰۰ مگاوات را دارند. شرکت‌های فناوری بزرگ به دنبال آن هستند که با توسعه این نیروگاه‌های کوچک هسته‌ای، برق مورد نیاز مراکز داده خود را تأمین کنند.آمریکا تولید برق به کمک راکتورهای هسته‌ای کوچک مدولار را در پروژه «لیبرتی» نیروی دریایی خود آزموده است. یکی از اهداف اصلی این پروژه که توسط کنسرسیومی از شرکت‌های انرژی و با حمایت آژانس‌های فدرال انجام می‌شود، ساخت این نیروگاه‌های هسته‌ای کوچک‌مقیاس به صورت شناور است.از طرفی، شرکت مطرح وستینگ‌هاوس که در زمینه تولید توان الکتریکی در آمکریکا فعالیت دارد، از دو سال پیش ساخت و راه‌اندازی SMRها را دنبال می‌کند.

استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا نیز به‌تازگی پیشنهاد رفع موانع قانونی توسعه این نیروگاه‌ها را برای اجرا در کل انگلستان و ولز مطرح کرده است. وی از شرکت‌های فناوری مانند گوگل، متا و آمازون دعوت کرد تا در مراکز داده هوش مصنوعی در بریتانیا سرمایه‌گذاری کنند تا انرژی موردنیاز آن‌ها با راکتورهای کوچک ماژولار تامین شوند.

شرکت بریتانیایی رولزرویس و شرکت آمریکایی مایکروسافت از جمله شرکت‌هایی هستند که به طور جدی، به دنبال استفاده از انرژی هسته‌ای هستند. مایکروسافت با امضای یک قرارداد ۲۰ ساله، قرار است برق نیروگاه هسته‌ای تری مایل ایسلند را در اختیار بگیرد. این نیروگاه، که در سال ۱۹۷۹ دچار یک ذوب هسته‌ای شد و تخریب آن به بدترین حادثه هسته‌ای آمریکا مبدل شد و حالا قرار است تا ۲۰۲۸ احیا و دوباره به بهره‌برداری برسد.آمازون نیز یک برنامه تأمین مالی ویژه برای ساخت چهار راکتور کوچک مدولار در ایالت واشنگتن ترتیب دیده است. گوگل هم با با شرکت دیگری توافق کرده است که تا سال ۲۰۳۰ توسعه راکتورهای کوچک مدولار را دنبال کند.با این وجود، به نظر می‌رسد آینده هوش مصنوعی و فناوری هسته‌ای به هم گره خورده باشد. نیروگاه‌های هسته‌ای در حال کوچک شدن هستند تا شرکت‌ها هر کدام بتوانند با داشتن راکتور مجزا، برق مورد نیاز خود را تأمین کنند. همچنین ممکن است با تسریع رشد راکتورهای هسته‌ای کوچک، این فناوری به عنوان یک راه‌حل ناترازی‌های برق در کشورهای مختلف نیز مطرح باشند.