حمل‌و‌نقل دریایی ایران در مواجهه با ترامپ ۲

بعد از اجرای توافق برجام، عملکرد کانتینری بنادر ایران از حدود دو میلیون TEU در سال ۱۳۹۴ به بالای سه میلیون TEU در سال ۱۳۹۶ رسید. در این بازه زمانی، بسیاری از کشتیرانی‌های برتر دنیا فعالیت خود در ایران را تقویت کردند و شرایط حمل‌ونقل دریایی ایران رو به بهبودی قرار داشت. تا حدی که در آذرماه ۱۳۹۵، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران با کشتی‌سازی کره جنوبی قرارداد فاینانس (تأمین مالی) برای تأمین ناوگان دریانوردی امضا‌ کرد.با انتخاب دونالد ترامپ و خروج او از برجام در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷، بار دیگر آسیب جدی به حمل‌ونقل دریایی ایران وارد شد، به‌گونه‌ای که عملکرد کانتینری بنادر کشور از ۳.۰۷ میلیون TEU در سال ۱۳۹۶ به ۱.۹۵ میلیون TEU کاهش یافت. این افت عملکرد در بنادر ایران بی‌سابقه بود و حتی پس از گذشت شش سال از خروج آمریکا از برجام، بنادر ایران هنوز نتوانسته‌اند به وضعیت قبل از تحریم‌های ترامپ بازگردند.وجه تمایز تحریم‌های ترامپ را می‌توان در گرایش به تحریم‌های حمل‌ونقلی دید. او ساختار و جنس تجارت را می‌شناسد و اهمیت حمل‌ونقل به‌ویژه برای کشور ایران را درک می‌کند. پس با تمرکز بر تحریم حمل‌ونقل به‌ویژه نوع دریایی آن، ضربه‌ای مهلک به اقتصاد ایران وارد کرد.سهیل مصباح، کارشناس ترانزیت عنوان کرد یکی از مهم‌ترین اقداماتی که ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود انجام داد، خروج از توافق هسته‌ای برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران بود. اگر او دوباره به ریاست جمهوری برسد، احتمالاً سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تری را نسبت به ایران اتخاذ خواهد کرد. این تحریم‌ها می‌توانند شامل محدودیت‌های بیشتری بر صنعت حمل‌و‌نقل دریایی از جمله ممنوعیت‌های مرتبط با کشتیرانی، بیمه و تأمین مالی باشند.

این در‌ حالی است که تمام ارکان حمل‌ونقل دریایی ایران مورد تحریم مستقیم آمریکا قرار دارند اما به نظر می‌رسد که این شیوه حمل‌ونقل همچنان ظرفیت تحریم‌های جدید از سمت آمریکا را دارد. حسن کریم‌نیا، کارشناس حمل‌ونقل و ترانزیت عنوان کرد که انتظار می‌رود دولت چهاردهم خود را برای مقابله با این تحریم‌ها در حمل‌ونقل دریایی آماده‌ و برای آن برنامه‌ای مدون طراحی کند تا در صورت وقوع، امکان کم‌ اثر‌کردن و درنهایت بی‌اثر کردن آن وجود داشته باشد.