رسانههای خارجی در خصوص اتصال شبکه های بانکی ایران و روسیه گزارش دادند این دو کشور به منظور مقابله با تحریم های آمریکا به تقویت مبادله با ارزهای ملی و دلارزدایی بیشتر در مبادلات تجاری روی آوردند.
به گزارش کارآفرينان نيوز پایگاه خبری الجزیره در گزارشی با عنوان « شبکه میر روسیه در ایران...آیا جایگزینی برای سیستم سوئیفت ایجاد خواهد کرد»؛ آورده است: مقابله با تحریمهای غرب همواره یکی از دغدغههای مشترک ایران و روسیه بوده است و موضوع کاهش تبعات تحریم بخش بزرگی از گفتگوهای سران دو کشور را در سالهای گذشته به خود اختصاص داده است.الجزیره افزود: تهران و مسکو پیوند سیستمهای بانکی را راهی مؤثر برای تسهیل مبادلات مالی دور از سیستم مالی جهانی سوئیفت یافتهاند.بر اساس گزارش این رسانه قطری، حدود یک ماه پس از دیدار ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و آیت الله علی خامنهای، رهبر عالی ایران در تیر ماه ۱۴۰۱ در تهران، دو طرف از آغاز معاملات فیمابین به ریال ایران و روبل روسیه خبر دادند و به دنبال آن هم تهران از حصول توافق برای یک سیستم مشترک پرداخت خبر داد.
عزم جزم ایران و روسیه برای توسعه همکاریهای بانکی
وبگاه خبری المیادین نیز در خبری با عنوان« بهمنظور غلبه بر تحریمها سیستمهای بانکی ایران و روسیه به یکدیگر متصل شدند»، آورده است: دو کشور ایران و روسیه در جدیدترین تلاش خود برای مقابله با تحریمها توافق در خصوص اتصال شبکههای بانکی خود به یکدیگر را عملی کردند.در حال حاضر ایرانیها میتوانند در روسیه پول برداشت کنند و در آینده میتوانند از کارتهای خود برای خرید در فروشگاههای روسیه استفاده کنند.این طرح قرار است در کشورهای دیگری که تعاملات مالی و اجتماعی گستردهای با ایران دارند مانند عراق، افغانستان و ترکیه نیز اجرا خواهد شد.این رسانه عرب زبان افزود: بانکهای ایرانی از سال ۲۰۱۸ از خدمات سیستم پرداختهای بین¬المللی سوئیفت (جامعۀ جهانی ارتباطات مالی بینبانکی)، تحریم شد که بهعنوان بخشی از مجموعه تحریمهایی است که پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۵ اعمال شد.همچنین، بانکهای روسی از سال ۲۰۲۲ از سرویس «سوئیفت» حذف شدهاند اما روسیه به دنبال ایجاد یک پلت فرم جایگزین بینالمللی برای پرداخت است.المیادین آورده است: دو کشور ایران و روسیه عزم خود را برای استفاده از ارزهای محلی در مبادلات دوجانبه و توسعه همکاریهای بانکی بهمنظور غلبه بر تحریمهای اعمال شده علیه خود و محدودکردن سلطه دلار آمریکا در معاملات مالی دوجانبه جزم کردهاند.در گزارش این شبکه آمده است: ژوئن گذشته، تهران و مسکو توافقنامهای را برای تقویت همکاریهای خود در بخش بانکی امضا کردند. روابط آنها به این حوزه محدود نمیشود، زیرا سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه اخیراً اعلام کرد که «ایران و روسیه قصد دارند بهزودی معاهدهای را امضا کنند که شامل همکاریهای دفاعی نزدیکتر است.
جهش در مبادلات تجاری ایران و روسیه
وبگاه خبری العربی الجدید قطر هم آورده است: محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی ایران از اتصال سیستم پرداخت میر روسیه و شتاب ایرانی بهعنوان گامی در جهت مقابله با تحریمهای مالی اعمال شده بر دو کشور خبر داد که از سیستم پرداخت بینالمللی معروف به نام سوئیفت تحریم شدهاند.العربی الجدید افزود: اتصال شبکههای بانکی به مبادلات مالی بر اساس ارزهای محلی، ریال ایران و روبل روسیه، بدون نیاز به استفاده از ارز دیگری و به رفع خطرهای مربوط به تبدیل ارز کمک میکند؛ از همین رو جهش و پیشرفتی در مبادلات تجاری بین دو کشور محسوب میشود این امر برای تجار ایرانی و سرمایهگذاران روسی بسیار مهم است.
ایران به دنبال اتصال شبکه بانکی به سایر کشورهاست
پایگاه خبری ایندیپندنت انگلیسی نیز در تیتر خود آورده است تهران و مسکو به دنبال رویارویی با تحریمهای غربی و در ادامه نوشت: «استفاده از کارتهای بانکی ایران در روسیه ممکن شده است»، زیرا این موضوع با اتصال سیستمهای بانکی دو کشور در آخرین تلاش برای مقابله با تحریمهای غرب امکانپذیر شده است.ایندیپندنت افزود: این اقدام به این دلیل صورتگرفته که از سال ۲۰۱۸، بانکهای ایرانی بهعنوان بخشی از تحریمهای غرب و آمریکا علیه تهران از سیستم مالی بینالمللی سوئیفت که اکثر معاملات تجاری در سراسر جهان را کنترل میکند، حذف شدهاند.خبرگزاری فرانسه نیز با اعلام خبر اتصال شبکههای بانکی ایران و روسیه به یکدیگر آورده است: شبکه خبری جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه با پخش تصاویری از روند برداشت پول با استفاده از کارت بانکی ایرانی از دستگاهی در روسیه، از امکان استفاده از کارتهای بانکی ایرانی در روسیه خبر داد. این کانال گزارش داد که این عملیات با اتصال شبکه ایرانی «شتاب» مورداستفاده بین بانکها با همتای روسی خود «میر» امکانپذیر شد.این رسانه افزود: ایرانیان در حال حاضر میتوانند در روسیه پول برداشت کنند و در آینده میتوانند از کارتهای خود برای خرید در فروشگاهها استفاده کنند. وی افزود: این طرح در سایر کشورهایی مانند عراق، افغانستان و ترکیه که روابط مالی و اجتماعی گستردهای با ایران دارند، اعمال خواهد شد.
خبرگزاری ریانووستی روسیه نیز گزارش داد، نیاز به اتصال سیستمهای پرداخت در دو کشور در سال ۲۰۱۸ و زمانی که تهران از سیستم انتقال بینالمللی سوئیفت جدا شد، پدیدار شد. در ماه مه ۲۰۲۲، مسکو و تهران توافق کردند که به تسویهحساب های متقابل با دو ارز ملی روی بیاورند. در پایان ژانویه ۲۰۲۳، نمایندگان بانکهای مرکزی دو کشور توافقنامهای را درباره تسهیل عملیات مالی و بانکی بین دو کشور امضا کردند.
تلاش ایران برای دلارزدایی
العهد لبنان نیز در تیتری با عنوان «برای مقابله با تحریمها شبکههای بانکی ایران و روسیه به یکدیگر متصل شدند» آورده است، ایران و روسیه عزم خود را برای استفاده از ارزهای محلی در معاملات دوجانبه و توسعه همکاریهای بانکی بین دو کشور جزم کرده اند تا بر تحریمهای تحمیلی علیه هر دو کشور فائق آینده و سلطه دلار آمریکا در معاملات مالی دوجانبه را محدود کنند.پایگاه خبری عرب ۴۸ متعلق به فلسطینیان ساکن سرزمینهای اشغالی ۱۹۴۸ نیز گزارش داد، ایران و روسیه برای مقابله با تحریمهای غربی شبکههای بانکی خود را به یکدیگر متصل کردند.این رسانه با اشاره به تلاش مقامات ایرانی برای دلارزدایی در مبادلات تجاری خارجی خود تأکید کرد؛ ایران میخواهد شبکه بانکی خود را به شبکه بانکی عراق، افغانستان و ترکیه نیز متصل کند.عرب ۴۸ آورده است: ایران و روسیه برای مقابله با پیامدهای تحریمها بر اقتصاد دو کشور تلاش میکنند و روسیه نیز درصدد است پلتفرم جدیدی را به عنوان سیستم پرداخت بینالمللی ایجاد کند تا جایگزین سوئیفت باشد که بانکهای روسیه هم از سال ۲۰۲۲ به دنبال جنگ اوکراین از آن تحریم شدند.
روزنامه الشرق الاوسط سعودی نیز در تیتری با عنوان برای مقابله با کارتهای بانکی ایران و روسیه در دو کشور قابلاستفاده شد، آورده است: مسکو و تهران به طور رسمی روند اتصال سیستمهای پرداخت ملی خود را تکمیل کردهاند که به مسافران دو کشور اجازه میدهد از کارتهای اعتباری کشور خود برای خرید در ایران یا روسیه استفاده کنند.این روزنامه افزود: ایرانیان در حال حاضر میتوانند در روسیه پول برداشت کنند و در آینده میتوانند از کارتهای خود برای خرید در فروشگاهها استفاده کنند؛ بهخصوص که ایران و روسیه هر دو به دنبال مقابله با عواقب تحریمها بر اقتصاد خود هستند.
تسهیل در مبادلات تجار و گردشگری
خبرگزاری اسپوتنیک روسیه نیز به نقل از احمد مهاجر فعال بانکی و پولی بینالمللی آورده است، اتصال شبکه بانکی میر و شتاب اینگونه عمل میکند که کارتهای ایرانی در خودپردازهای روسیه و بالعکس کارتهای روسی در خودپردازهای ایران قابل استفاده خواهد شد. بهاینترتیب هر فردی میتواند وجوه خود را از کارتهای مربوط به کشور خودش بهصورت روبلی و یا ریالی از خودپردازها دریافت کند. اتباع روسیه در فاز دوم این پروژه میتوانند از امکاناتی که گفته شد بهرهبرداری کنند و هنوز برای آنها مقدور نیست. همچنین با توسعه این طرح کارتهای شتاب ایران در فروشگاههای روسیه نیز قابلاستفاده خواهد بود.مهاجر در ادامه گفت، بههرحال مدتها بود که ایران و روسیه درصدد اقداماتی بهمنظور دلارزدایی در روابط تجاری و همچنین تسهیل روابط اقتصادی میان خود بودند که این طرح اقدام بزرگی در راستای این هدف به شمار میآید و میتوان گفت در نهایت عملیاتی شد. البته به گفته آقای فرزین رئیس کل بانک مرکزی ایران این پروژه فعلا برای گردشگران ایرانی قابلاجرا است. بهاینترتیب که میزان مشخص شدهای از ارز مسافرتی طبق مقررات ارزی بانک مرکزی از طریق این بستر عرضه می شود و مسافران میتوانند به همان میزان مشخص از طریق کارت ریالی خود روبل دریافت کنند.
این کارشناس در ادامه گفت، همین که پلتفرم توریسم و گردشگری بهعنوان اولین مقصد در عملیاتی کردن این طرح انتخاب شده حاکی از بهبود سیستم گردشگری میان ایران و روسیه خواهد بود و اگر بتوانند موانع بانکی در سایر حوزههای بهویژه در بخش تجاری را از میان بردارند شاهد افزایش قابل توجهی در تمام بخشهای تجاری خواهیم داشت. در حال حاضر در نیمه نخست سال جاری یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۴۹۴ میلیون دلار از ایران به روسیه صادر شده است و همچنین واردات ایران از روسیه در ۶ ماه سال جاری شامل ۱.۱ میلیون تن کالا به ارزش ۷۹۷ میلیون دلار است.مهاجر در پایان تأکید کرد، این پروژه به بانک صادرات ایران بهعنوان بانک عامل تسویه، محول شده و البته تا امروز چهار بانک ایران آماده توسعه این سیستم شدهاند و از طرف روسیه نیز بانک VTB در این پروژه مشارکت دارد. برجستهترین دستاورد اجرای این طرح در این است که میتواند اثرگذاری تحریمها را کاهش بدهد و موانع تجاری را کاهش بدهد.رسانههای دیگری نظیر المصری الیوم مصر، البیان امارات، کش 24 مغرب و ... نیز این خبر را پوشش دادند.