راز آرامش در سکوت سنگ‌ها؛ چرا زیارت اهل قبور مهم است؟

از دست دادن عزیزان، تجربه‌ای تلخ و ناگزیر است که زندگی را دستخوش تغییر می‌کند. در این میان، زیارت اهل قبور، به عنوان یک سنت دیرینه، نقش مهمی در تسکین آلام و یادآوری ارزش‌های معنوی ایفا می‌کند. بر اساس آموزه‌های دینی، زیارت اهل قبور، نه تنها برای زندگان، بلکه برای درگذشتگان نیز سودمند است. پیامبر اکرم (ص) در این باره می‌فرمایند: «قبور را زیارت کنید و به وسیله آن‌ها آخرت را به یاد بیاورید.» این حدیث، بر اهمیت یاد مرگ و آخرت در زندگی دنیوی تاکید دارد. بهترین زمان برای زیارت اهل قبور، عصر پنجشنبه و جمعه، به ویژه صبح جمعه بین الطلوعین ذکر شده است. در این ساعات، گفته می‌شود که روح درگذشتگان، در انتظار دیدار و هدیه‌ای از سوی بستگان خود است.

دیدار با اموات، می‌تواند تاثیرات عمیقی بر روح و روان زندگان داشته باشد. این دیدار، برایمان چند فرصت ناب فراهم می‌کند؛ آرامش و تسکین: حضور در کنار قبور، به کاهش غم و اندوه ناشی از فقدان عزیزان کمک می‌کند. تفکر و تامل: زیارت اهل قبور، فرصتی برای اندیشیدن به ماهیت زندگی، مرگ و آخرت فراهم می‌کند. یادآوری ارزش‌ها: با دیدن سرنوشت نهایی انسان‌ها، ارزش‌های معنوی و اخلاقی در ذهن زنده می‌شود. اتصال به معنویت: حضور در فضای آرام و معنوی قبرستان، به تقویت ارتباط با خداوند و معنویت کمک می‌کند. «محمدجواد پاشایی»، استاد حوزه علمیه، معتقد است که زیارت اهل قبور، ما را به یاد خداوند و آرامش حقیقی می‌اندازد و می‌گوید: «وقتی انسان کنار اموات و اهل قبور و درگذشتگان قرار می‌گیرد، متوجه می‌شود که انسان می‌آید و می‌رود و آن کسی که می‌ماند خداوند است.»

پاشایی با ذکر روایتی از امام سجاد (ع) که بر اهمیت زیارت اهل قبور صحه می‌گذارد، می‌گوید: «همانا در این دنیا برای شما، از خودِ دنیا یک هشدار و راهنمایی نهفته است حالات این دنیا دگرگون است.» یعنی خود دنیا به همه ما می‌گوید: «من خیلی به درد بخور نیستم!» یا می‌گوید: «ببین فلانی هم آمد و رفت، یا ببین فلانی پول‌هایش را جمع کرد و یک دفعه‌ای از این دنیا رفت، یا ببین فلانی مالش را بخشید و رفت. یا فلانی نام نیک برایش به یادگار ماند و رفت!»  انسان هنگامی که به زیارت اهل قبور می‌رود، مفهوم این روایت از امام سجاد (ع) را متوجه می‌شود؛ نباید به این دنیا دل بست و باید از این دنیا کمال استفاده را برد. تا اگر یک روز از دنیا رفتیم، از اعمال‌مان راضی و خشنود باشیم و حالمان خوش باشد، چراکه می‌دانیم حق کسی را پایمال نکردیم و به همه اطرافیانمان خدمت کردیم و بر این امر اطمینان داریم که وقتی از این دنیا برویم اطرافیانمان می‌گویند: حیف خیلی آدم خوبی بود! این تاثیری است که زیارت اهل قبور بر ما می‌گذارد. »

استاد حوزه علمیه و کارشناس دینی می‌گوید: «انسان در جامعه اسلامی باید بداند که خیلی بند به ظواهر دنیا نباشند و هدفش از دنیا جمع خیرات و منافعی باشد که در آن دنیا به دردش می‌خورد. وقتی این فرهنگ در جامعه اسلامی جاری شود و ما به فکر آخرت باشیم، فرزندان ما و نسل ما هم بعدها به فکر ما خواهند بود.» وقتی جلب خیر و منفعت اُخروی در سطر اول خواسته‌ها و اهداف‌مان قرار بگیرد و با سبک زندگی‌مان عجین شود، پیوسته به دنبال جلب منافع و خیرات و فاتحه باشد، این فرهنگ ادامه پیدا می‌کند و فرزندان و خانواده به این سمت و سو می‌روند و اگر ما یک روز از این دنیا رفتیم یک سنت حسنه‌ای اتفاق می‌افتد که به خودمان هم می‌رسد این فرهنگی است که در یک جامعه اسلامی باید جاری شود. چراکه مرگ شتری است که روزی در خانه همه‌کس می‌خوابد و خواهی نخواهی ما هم گذشتگان فردا هستیم. پس چه خوب است که امروز تا هستیم با صلوات و فاتحه و خیرات و زیارت اهل قبور یادی کنیم از گذشتگان تا فردا نیز دیگران یادی کنند از ما و با دیدار آن‌ها در اعمال و کردارمان تفکر و تامل کنیم.