افزایش بیکاری در چین زیر سایه رشد هوش مصنوعی | شی‌جین‌پینگ ثبات داخلی را به رقابت با آمریکا ترجیح می‌دهد؟

به گزارش کارآفرينان نيوز جهان در آستانه تحولاتی گسترده در بازار کار قرار دارد؛ تحولاتی که ناشی از گسترش هوش مصنوعی و خودکار شدن بسیاری از مشاغل است. این تغییرات می‌تواند فرصت‌ها و چالش‌های بزرگی را برای نیروی کار ایجاد کند و نگرانی‌هایی درباره بیکاری و ثبات اجتماعی به همراه داشته باشد.
کشور چین به عنوان یکی از قدرت های برتر جهان، در تلاش است تا با سیاست‌های حمایتی، پیشرفت این فناوری را با حفظ ثبات داخلی همسو کند. با این حال، بسیاری از مردم چین نگران امنیت و از دست دادن شغل خود هستند.

چالش ها در بازار کار چین

ماریان لو در فارن پالیسی نوشت: در سال‌های اخیر، چین با چالش‌های اقتصادی و ساختاری قابل توجهی در بازار کار مواجه بوده است. رشد اقتصادی این کشور کاهش یافته و بخش‌هایی مانند املاک، فناوری و مالی که پیش‌تر بخش عمده‌ای از جذب نیروهای جوان را برعهده داشتند، با رکود و سیاست‌های محدودکننده روبه‌رو شده‌اند. این وضعیت باعث شده است که نرخ بیکاری در میان جوانان ۱۶ تا ۲۴ ساله به نزدیک ۱۹ درصد برسد و نیروی کار کم‌مهارت شهری نیز به شدت آسیب‌پذیر شود. بسیاری از این افراد مجبور به فعالیت در اقتصاد گیگ و مشاغل پاره‌وقت هستند که اغلب فاقد پوشش‌های خدمات اجتماعی کافی است. در این میان،عده ای حتی به کار کشاورزی بازگشته‌اند.

خبر مرتبط

ارتش «کارگرانِ گیگ» در چین، آینده اشتغال را تغییر می دهد؟ | انعطاف پذیری، کلید محبوبیت این شغل هاست

کارگران گیگ مجموعاً ۲۰۰ میلیون نفر، یعنی معادل ۴۰ درصد از نیروی کار شهری در چین را تشکیل می دهند. کارگران گیگ با تعداد بالای خود، اقتصاد و جامعه چین را در آینده شکل خواهد داد.
در کنار این موارد، چین با موج بی‌سابقه‌ای از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی که وارد بازار کار می‌شوند روبه‌روست؛ درحالی که ظرفیت جذب سنتی آنها در بخش‌های کلیدی کاهش یافته است. این وضعیت باعث ایجاد ناهماهنگی ساختاری بین عرضه و تقاضای نیروی کار شده و فشار بر اقتصاد و ثبات اجتماعی را افزایش داده است.

تاثیر بالقوه هوش مصنوعی بر بازار کار

هوش مصنوعی به عنوان عامل اصلی تغییر و تحولات بزرگ در بازار کار چین تبدیل شده است. فناوری‌های خودکار، رباتیک و وسایل نقلیه خودران بیشترین تاثیر را بر مشاغل سفیدپوست سطح پایین و کارهای دستی تکراری خواهند داشت. گروه‌های جوان و کم‌مهارت که پیش‌تر نیز در معرض آسیب‌ شغلی بوده‌اند، بیشترین خطر را از این نظر متحمل خواهند شد. شواهد بین‌المللی نشان می‌دهند که کاهش قابل توجهی در میزان ورودی مشاغل در معرض هوش مصنوعی به بازار کار، رخ داده است. داده‌های چین نیز روند مشابهی را نشان می‌دهد؛ برای مثال در نیمه نخست ۲۰۲۵، آگهی‌های استخدام برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی حدود ۲۲ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافته است.

ثبات داخلی بر رقابت های جهانی اولویت دارد

حزب کمونیست چین در مواجهه با این تغییرات، تاکید دارد که ثبات داخلی بر رقابت های جهانی اولویت دارد. برنامه‌های استراتژیک مانند AI+ با هدف تسریع گسترش هوش مصنوعی در اقتصاد طراحی شده‌اند، اما در عین حال بر مدیریت پیامدهای شغلی و کاهش اثرات منفی بر نیروی کار نیز تأکید دارند. پکن معتقد است که دستیابی به پیشرفت‌های فناوری و حفظ ثبات اجتماعی دو روی یک سکه هستند و لازم است هرگونه تحول در بازار کار با اقدامات حمایتی همراه شود.

امنیت شغلی فدای اصلاحات اقتصادی

چین در گذشته نیز تجربه فدا کردن امنیت شغلی برای اصلاحات اقتصادی را داشته است؛ نمونه بارز آن، پایان سیستم «کاسه برنج آهنین» در دهه ۱۹۹۰ بود که میلیون‌ها کارگر بخش دولتی را برای بازسازی اقتصاد مدرن مجبور به ترک شغل کرد.
شرایط امروز اما متفاوت است؛ چرا که روند رشد اقتصادی کند شده و فرصت‌های شغلی جایگزین به تدریج ایجاد می‌شوند، بنابراین مدیریت هوشمندانه پیامدهای هوش مصنوعی اهمیت بیشتری دارد.

نگرانی مقامات از بی ثباتی اجتماعی

دولت چین اقدامات متعددی را برای کاهش پیامدهای شغلی هوش مصنوعی در نظر گرفته است. از جمله ایجاد برنامه‌های مالیات و یارانه دستمزد برای تشویق به نگهداری نیروهای انسانی، توسعه برنامه‌های مهارت‌آموزی و بازآموزی برای کمک به انتقال نیروی کار به مشاغل جدید و محدود کردن جایگزینی بعضی مشاغل با فناوری، تا زمان توانمندسازی نیروی انسانی.
این اقدامات نشانه‌ای از نگرانی مقامات برای جلوگیری از بی‌ثباتی اجتماعی و کاهش مصرف است که می‌تواند اثرات گسترده اقتصادی و سیاسی داشته باشد.

تجارب گذشته و نگرش رهبر کنونی

شی جین‌پینگ رهبر کنونی چین، در مقایسه با رهبران پیش از خود رویکرد متفاوتی دارد. پیش‌تر، رهبران چین برای دستیابی به رشد سریع، امنیت شغلی و امتیازات نیروی کار را فدا می‌کردند. اما شی با تمرکز بر شعار رفاه مشترک، در تلاش است تا حتی برخی از سودآورترین بخش‌های اقتصادی را برای کاهش نابرابری های اجتماعی، محدود کند. نمونه‌ای از این رویکرد، مقررات سال ۲۰۲۱ بر الگوریتم‌های توزیع سفارش‌های تحویل بود که فشار زمانی و درآمدی رانندگان را تعدیل کرد، و نشان داد که دولت آماده مداخله در بخش خصوصی، برای کاهش آسیب اجتماعی است.

در زمینه هوش مصنوعی، سیاست های مشابهی در حال شکل‌گیری است. هرچند برنامه AI+ بر گسترش سریع فناوری متمرکز است، اما به طور مستقیم به کاهش اثرات منفی بر اشتغال نیز اشاره کرده است. جلسات رسمی اخیر دولت نشان می دهند که سیاست‌هایی مانند محدودیت جایگزینی برخی مشاغل، یارانه‌ها، برنامه‌های بازآموزی و تشویق مالیاتی در دستور کار قرار دارند.

پکن بر خلاف آمریکا رفتار می کند

با وجود اقدامات دولت، نگرانی عمومی نسبت به از دست رفتن جایگاه شغلی افزایش یافته است. اعتراضاتی مانند اعتراض رانندگان تاکسی رباتیک در ووهان، توجه ملی را جلب کرده است و نشان می‌دهد که پیامدهای اجتماعی هوش مصنوعی تا چه اندازه می‌تواند عمیق باشد. نگرانی‌ها تنها به از دست رفتن درآمد محدود نمی‌شوند، بلکه شامل کاهش مصرف و تقاضا، افزایش بار رفاهی و احتمال مهاجرت نیروی کار نیز می‌شود.
برخلاف آمریکا، پکن هوش مصنوعی را نه فقط به عنوان یک رقابت جهانی، بلکه به عنوان ابزاری برای تقویت اقتصاد داخلی و حل مشکلات اجتماعی می‌بیند. از نظر پکن، موفقیت واقعی در هوش مصنوعی زمانی حاصل می‌شود که این فناوری بدون آنکه ثبات اجتماعی را به خطر بیاندازد، اقتصاد کشور را تقویت کند.

انتهای خبر/