به گزارش کارآفرينان نيوز در حال حاضر سهم گاز از سبد انرژی کشور ایران 70 درصد است که باید این سهم تعدیل و سبد انرژی متنوع شود، انرژیهای تجدید پذیر و موافق محیط زیست باید کم کم سهم خود را در سبد انرژی کشور باز کنند.کار شناسان در نشست علمی تخصصی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری مطرح کردند که نفت به عنوان یکی از منابع اصلی درآمدی ایران در طول تاریخ بوده است. روند جهانی به سمت انرژیهای تجدیدپذیر و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی در حال رشد است. اکثر مؤسسات تحقیقاتی تخمین زده‌اند که مصرف سوخت‌های فسیلی در جهان در حال افزایش است. ما از نظر مصرف گاز در رتبه چهارم در دنیا قرار داریم. در چشم‌انداز آینده یکی از موارد مهمی که باید در منابع درآمدی مورد توجه قرار گیرد همین موضوع انرژی نفت و گاز است. پیشرفت در حوزه انرژی با تحول در رشته‌های دانشگاهی در این حوزه و ایجاد تمرکز یک امر شدنی است.هشتمین نشست از سلسله نشست‌های «چشم‌انداز آینده ایران» و یک‌صد و نود و هشتمین نشست مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری تحت عنوان «نفت در چشم‌انداز ملّی ایران»، برگزار شد. در این نشست، علی آقامحمّدی؛ رئیس گروه اقتصادی دفتر مقام معظّم رهبری و عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام به عنوان مدیر علمی نشست و همچنین اصغر ابراهیمی اصل؛ معاون وزیر نفت در دولت‌های نهم، دهم و یازدهم و محمدرضا اکبری؛ عضو هیئت علمی دانشکده نفت دانشگاه امیرکبیر و رئیس کارگروه حکمرانی سیاست‌های کلی انرژی مجمع تشخیص مصلحت نظام به‌عنوان سخنران در این نشست به ایراد نقطه‌نظرات خود پرداختند.
در ابتدای این نشست، مهدی رازپور، رئیس گروه آموزش مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری، به عنوان دبیر نشست ضمن ارائه مقدماتی درخصوص چشم انداز آینده ایران گفت: نفت به عنوان یکی از منابع اصلی درآمدی ایران در طول تاریخ، نقش بسیار مهمی در چشم‌انداز اقتصادی و سیاسی کشور داشته است؛ اما در آینده، دو عامل مهم می‌تواند تأثیرات مهمی بر این نقش بگذارد. نخست اینکه، ایران هنوز به شدت به صادرات نفت وابسته است. این وابستگی، کشور را در مواجهه با نوسانات جهانی قیمت نفت آسیب‌پذیر کرده و تحریم‌های بین‌المللی نیز که در بخش نفت ایران اعمال شده، موجب کاهش درآمدهای ارزی و فشار بر اقتصاد شده است.رئیس گروه آموزش مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری افزود: دوم، روند جهانی به سمت انرژیهای تجدیدپذیر و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی در حال رشد است. کشورهای مختلف، به‌ویژه در اروپا، به دنبال کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی و توسعه منابع انرژی پاک هستند. این تغییرات می‌تواند تقاضا برای نفت را کاهش دهد و در بلندمدت درآمدهای نفتی ایران را تهدید کند. با این حال، ایران هنوز دارای منابع نفتی و گازی بزرگی است که می‌تواند در آینده به عنوان یک منبع درآمدی و حتی یک ابزار ژئوپلیتیکی برای تعاملات بین‌المللی استفاده شود.مهدی رازپور اشاره کرد: وابستگی یا استقلال کشور نسبت به درآمدهای نفتی و آثار نوسانات قیمت نفت بر اقتصاد ایران، ذخایر باقی‌مانده نفت ایران و تخمین عایدی‌های آن برای آینده اقتصاد کشور و تصمیم بر سر این موضوع که آیا در آینده همچنان نفت باید موتور محرک اقتصادی کشور باشد یا خیر؟ عوامل مهمی هستند که در چشم‌انداز آینده ایران بسیار حائز اهمیت و تعیین کننده است.
تصمیم‌سازان و بازیگران کلیدی باید به طور جدی به انتخاب جهت‌گیری‌ها در این موضوعات متمرکز شوند. ما در این نشست بنا داریم با حضور سخنرانان در ترسیم نقش نفت در چشم‌انداز آینده ایران به این موضوع بپردازیم.اصغر ابراهیمی اصل؛ معاون وزیر نفت در دولت‌های نهم، دهم و یازدهم به عنوان سخنران اول نشست گفت: ما در وضعیت کنونی با توجه به اسناد بالادستی و سند چشم‌انداز باید ببینیم که در حوزه گاز، نفت و انرژی چه جایگاهی قرار داریم تا در نگارش سند چشم‌انداز بعدی با استفاده از تجربیات گذشته بتوانیم گام‌های دقیق و مؤثری را برداریم.وی در مورد این که در حوزه انرژی الان کجا هستیم اشاره نمود: حجم ذخایر قابل استحصال نفت و میعانات گازی ما ۱۵۹.۱ میلیارد بشکه بوده، در حالی که حجم واقعی نفت و گاز موجود در مخزن ۷۷۸ میلیارد بشکه است. تولید فعلی نفت خام ۳.۶ میلیون بشکه در روز و متوسط تولید گازوئیل در روز ۱۱۳ میلیون لیتر و متوسط تولید روزانه بنزین ۱۰۴ میلیون لیتر است.اصغر ابراهیمی اصل افزود: به طور کلی در جهان به دلیل افزایش دمای سطح کره زمین به خاطر افزایش گازهای دی‌اکسیدکربن به واسطه رشد جمعیت شهرنشینی و بالا رفتن سطح رفاه عمومی، تقاضا برای انرژی رو به رشد است و همچنین از عوامل مهمی که در تعریق چشم‌انداز تا سال ۲۰۵۰ در دنیا در حال وقوع است.
طبق آمارهای مؤسسات تحقیقاتی پیش‌بینی می‌شود که دنیا به سمت افزایش مقدار استفاده از نفت و گاز و رسیدن به اوج تقاضا تا سال ۲۰۳۰، دو برابر شدن GDP جهانی تا سال ۲۰۳۰، کاهش سهم استفاده از زغال‌سنگ به میزان ۶ درصد، افزایش سهم استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر به میزان ۴۶ درصد تا سال ۲۰۳۰ در تولید برق در جهان، افزایش ۲۵ درصدی استفاده از نفت و گاز و افزایش استفاده از انرژی هسته‌ای به‌صورت متوسط سالانه ۲ درصد تا سال ۲۰۴۰ است.معاون وزیر نفت در دولت‌های نهم، دهم و یازدهم تشریح کرد: فنّاوری‌های جدید که در حال ظهور هستند ریسک‌های متعددی را با خود به دنبال دارند که از نمونه آنها می‌توان به مواردی از جمله تمرکز استخراج فلزات برای تولید انرژیهای تجدیدپذیر در تعداد محدودی از کشورها با محوریت کشور چین و عدم کفایت ذخایر فعلی منابع معدنی برای تحقق سهم صددرصدی منابع تجدیدپذیر در تولید برق اشاره کرد.ابراهیمی اصل در مورد بررسی استفاده از منابع تجدیدپذیر در سهم انرژی کشور خاطرنشان کرد: سهم استفاده از سوخت مایع و گاز در مصرف نهایی در کشور حدود ۹۵ درصد و سهم انرژیهای تجدیدپذیر حدود ۱.۵ درصد و همچنین سهم نیروگاه‌های برق‌آبی حدود ۳.۵ درصد و سهم اتلاف و مصرف غیربهینه انرژی در زنجیره تولید تا توزیع انرژی در ایران حدود ۱ میلیون و ۹۵۰ هزار بشکه نفت در روز می‌باشد که بیشترین مقدار اتلاف انرژی در دنیا است که ما حدود ۴ برابر میانگین دنیا در زنجیره تولید و توزیع انرژی اتلاف انرژی داریم.
اصغر ابراهیمی اصل در مورد این که در آینده سیستم انرژی در دنیا چگونه خواهد بود گفت: اکثر مؤسسات تحقیقاتی تخمین زده‌اند که مصرف سوخت‌های فسیلی در جهان در حال افزایش است و بین سال‌های ۲۰۲۵ الی ۲۰۳۰ مصرف سوخت‌های فسیلی به اوج خود خواهد رسید و سپس روند تدریجی کاهش مصرف آغاز می‌شود. ویژگی دیگر انرژی در آینده متنوع شدن سبد انرژی در دنیا است که به‌جز اتحادیه اروپا انرژیهای تجدیدپذیر در بیشتر کشورهایی که به انرژی مصرفی نیاز دارند مورد توجه قرار خواهد گرفت.محمدرضا اکبری؛ عضو هیئت علمی دانشکده نفت دانشگاه امیرکبیر و رئیس کارگروه حکمرانی سیاست‌های کلی انرژی مجمع تشخیص مصلحت نظام به‌عنوان سخنران دیگر نشست گفت: حداقل تا بیست سال آینده حدود ۶۰ الی ۸۰ درصد از سهم منابع انرژی دنیا به نفت و گاز تعلق دارد مگر اینکه در طول این مدت یک اتفاق و تحول خارق‌العاده بیفتد و استفاده از انرژی نفت و گاز را به نوع دیگری از انرژی تغییر دهد.وی درباره سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی اشاره نمود: در مورد سرمایه‌گذاری در سوخت‌های فسیلی چیزی حدود ۷۰۰ میلیارد دلار در سال، تا سال ۲۰۵۰ برای سرمایه‌گذاری در این حوزه پیش‌بینی شده است. البته باید اشاره نمود که حجم سرمایه‌گذاری در سوخت‌های غیر فسیلی در حال افزایش و سهم سرمایه‌گذاری در سوخت‌های فسیلی رو به کاهش است.این عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر افزود: ما از نظر مصرف گاز در رتبه چهارم در دنیا قرار داریم و نکته قابل توجه این است که عمده مصرف گاز در کشور ما از نوع مصرف بهینه نیست. ما در تولید و مصرف گاز و نفت در دنیا از کشورهای مطرح هستیم؛ اما در حوزه اقتصادی از نفت و گاز خیلی در دنیا مطرح نیستیم که این نشان می‌دهد حجم اتلاف انرژی در کشور ما بسیار بالاست.
محمدرضا اکبری ادامه داد: در طی سال‌های اخیر سرعت تکامل فناوری‌های رقیب انرژیهای فسیلی شتاب بالایی داشته و صرفه پذیری آنها طی دهه‌های پیش رو بسیار محتمل است. همچنین اگرچه در کل جهان مجموع سهم انرژیهای فسیلی شامل زغال‌سنگ، نفت و گاز با کاهش تدریجی همراه است، اما کاهش سهم انرژیهای فسیلی در کشورهای در حال توسعه رخ نداده و معطوف به کشورهای توسعه‌یافته و عمدتاً عضو OECD خواهد بود. نیم قرن پیش رو، دورۀ پیک و افول نفت و گاز طبیعی است و افت تقاضای نفت مانند رشد تقاضای آن تدریجی خواهد بود و تمرکز افزایش تقاضای نفت از جهان غرب به جهان شرق (هند، جنوب شرق آسیا و...) تغییر یافته است.وی در ارائه پیشنهادهای سیاستی گفت: ما باید به دنبال تمرکز و بهینه‌سازی انرژی حرکت کنیم تا بتوانیم توان صادرات گاز را افزایش دهیم و همچنین بتوانیم به سمت ایجاد حداکثر افزوده در نفت خام حرکت کنیم. باید در حوزه بالادست نفت و گاز سرمایه‌گذاری را افزایش دهیم تا امکان افزایش توان تولید متناسب با روند منطقه و جهان را فراهم کنیم. همچنین باید سبد تولید انرژی در کشور از قبیل انرژیهای هسته‌ای، خورشیدی و بادی افزایش دهیم.در ادامه نشست، علی آقامحمّدی؛ رئیس گروه اقتصادی دفتر مقام معظّم رهبری و عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام به عنوان مدیر علمی نشست در جمع‌بندی مطالب نشست گفت: تنها منبعی که در اختیار ما قرار دارد و می‌تواند ارتباط ما را با شرکای راهبردی در سطح بین‌الملل تقویت ببخشد منابع انرژی است. ما اگر شرکای راهبردی را در سطح بین‌الملل نداشته باشیم در آینده در بحث فروش نفت به مشکل خواهیم خورد و همچنین علاوه بر فروش و مصرف انرژی باید به موضوع ذخیره‌سازی نیز توجه کنیم.
رئیس گروه اقتصادی دفتر مقام معظّم رهبری و عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: در چشم‌انداز آینده یکی از موارد مهمی که باید در منابع درآمدی مورد توجه قرار گیرد همین موضوع انرژی نفت و گاز است که درآمد حاصل از آن نیز باید برای توسعه و پیشرفت داخلی مورد استفاده قرار گیرد.علی آقامحمّدی افزود: ما می‌توانیم عایدی‌هایی که از سایر بخش‌ها وجود دارد نیز وارد بخش انرژی و نفت و گاز کنیم؛ به عنوان مثال سهم سهام عدالت رقمی حدود ۲ هزار همت است که ما می‌توانیم با هدایت کردن درآمد و منابع موجود در توسعه بخش انرژی موجب توسعه هرچه بیشتر این بخش شویم، چراکه من فکر نمی‌کنم هیچ بخش دیگر نمی‌تواند به انداز انرژی و همچنین نفت و گاز بتواند به ما تکنولوژی و سرمایه بدهد و همچنین موجب توسعه در عرصه‌های هوش مصنوعی و نیروی انسانی شود، پیشرفت در حوزه انرژی با تحول در رشته‌های دانشگاهی در این حوزه و ایجاد تمرکز یک امر شدنی است.در ادامه نشست کارشناسان و صاحب‌نظران حاضر در نشست، به بیان نقطه‌نظرات و طرح سؤالات خود پرداختند.شایان‌ذکر است این نشست به‌صورت حضوری و مجازی با مشارکت دستگاه‌های اجرایی ملی و استانی، دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و اندیشکده‌ها در سالن دکتر حسین عظیمی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری برگزار شد.
انتهای خبر/
دریافت صفحه با کد QR